18 maja odbyła się uroczysta Gala Wręczenia Nagród 15. Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity. Ale to jeszcze nie koniec 15. Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity – przed nami weekend emocjonujących filmów i wydarzeń ostatniego weekendu festiwalu we Wrocławiu, w Warszawie i Lublinie. Festiwal w Gdyni potrwa do 25 maja, a w Bydgoszczy do 26 maja.
Grand Prix Dolnego Śląska – Nagroda Marszałka Województwa Dolnośląskiego
O Grand Prix Dolnego Śląska konkurowało 13 tych samych filmów, spośród których został wyłoniony zwycięzca Konkursu Głównego warszawskiej edycji festiwalu. Fundatorem nagrody jest Marszałek Województwa Dolnośląskiego
Jury 15. Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity, obradujące w składzie Magdalena Piekarska, Maciej Kurowicki, Arkadiusz Wojnarowski oraz Jarosław Preduta, postanowiło, że Grand Prix Dolnego Śląska otrzymuje film „Jutro albo pojutrze” Binga Liu – „za portret pokolenia, osobistą opowieść o brutalnym zderzeniu z dorosłością i dowód na to, że niezależnie od gatunkowych granic może być fascynującym spotkaniem, przygodą, pasją, terapią.
Wyróżnienie zostaje przyznane „Eldorado” Markusa Imhoofa – za zwierciadło, w którym przegląda się reżyser ze swoją historią i w którym powinni przejrzeć się zwolennicy zamykania i uszczelniania granic, budowania murów, także tych wznoszonych w naszej świadomości przez polityków, ale też ci, którzy nie chcą widzieć i wiedzieć. Za uruchamiający współczucie przejmujący apel o empatię”.
Konkurs Główny o Grand Prix – Nagrodę Banku Millennium
W Konkursie Głównym festiwalu Millennium Docs Against Gravity o Grand Prix – Nagrodę Banku Millennium i 8 000 euro, w którym konkurowało 13 starannie wyselekcjonowanych filmów, zwyciężył film “Jutro albo pojutrze” (“Minding the Gap”) Binga Liu. Nagrodę przyznało jury w składzie: Jan Gassmann – reżyser filmowy, Grzegorz Jarzyna – reżyser teatralny, Anna Zamecka – reżyserka filmowa. Nagrodę wręczył Wojciech Rybak, członek Zarządu Banku Millennium. Nagroda ufundowana jest przez Mecenasa Festiwalu: Bank Millennium.
Uzasadnienie jury:
„Ten dogłębnie osobisty film rozgrywa się w opustoszałym amerykańskim miasteczku. Pod maską deskorolkowego obrazu o dojrzewaniu ukryta jest głęboka opowieść o rodzinie, przemocy domowej i radzeniu sobie z ciążącą traumą. Reżyserowi udało się stworzyć nie tylko odważny i pełny wrażliwości portret jego przyjaciół, ale również dostrzec panujące wokół podziały klasowe i rasowe. Za dojrzałe, wielowymiarowe spojrzenie przenikające amerykańskie rodziny i społeczeństwo Nagrodę Banku Millennium w Konkursie Międzynarodowym otrzymuje film ‘Jutro albo pojutrze’ (‘Minding the Gap’), reż. Bing Liu”.
Spośród tych samych 13 filmów zwycięzców wybierze także jury Nagrody Prezydenta Miasta Gdyni, a w Bydgoszczy – jury Bydgoszcz ART/DOC Award. Te werdykty i wręczenia nagród dopiero przed nami.
Nagroda Fiction/Non-Fiction
O werdykcie w konkursie Fiction/Non-Fiction zadecydowało jury w składzie Robert Bolesto – pisarz, dramaturg, scenarzysta („Serce miłości”, „Ostatnia rodzina”), Dario Oliveira – współdyrektor i dyrektor artystyczny Festiwalu Porto/Post-Doc, Frank Piasecki-Poulsen – scenarzysta i reżyser („Krew w twoim telefonie”), Magnus von Horn – reżyser filmowy i scenarzysta („Intruz”). Nagrodę Fiction/Non-Fiction dla najlepszego filmu z pogranicza filmu dokumentalnego i fabuły i 2 000 euro otrzymuje film „Ostatnie dni lata” („Before Summer Ends”), reż. Maryam Goormaghtigh.
Uzasadnienie jury:
„Zwycięzcą konkursu Fiction/Non-fiction jest kameralnym, zabawnym i poruszającym filmem, który jest także lokalny, osobisty i uniwersalny. Dzięki precyzyjnej i przekonującej formie film po mistrzowsku zaciera granice między rzeczywistością a fikcją, aby odzwierciedlić przynależność. Nagroda trafia do filmu ‘Ostatnie dni lata’ (‘Before Summer Ends’), reż. Maryam Goormaghtigh”.
Nagroda Amnesty International
O przyznaniu Nagrody Amnesty International dla najlepszego filmu opowiadającego o prawach człowieka i 3 000 euro zadecydowało jury w składzie: Draginja Nadaždin – dyrektorka Amnesty International Polska, Mirosław Chojecki – producent filmowy i wykładowca Collegium Civitas oraz Tadeusz Sobolewski – krytyk filmowy „Gazety Wyborczej”. Zwycięski film to “Wielebny W.” (“The Venerable W.”), reż. Barbet Schroeder. Jury przyznało także dwa wyróżnienia dla filmów: “Po drugiej stronie drzwi” (“The Other Side of Everything”), reż. Mila Turajlic, „Kobieta w niewoli” („A Woman Captured”), reż. Bernadett Tuza-Ritter. Amnesty International współfinansuje nagrodę.
Jury uzasadnia swój wybór zwycięskiego filmu:
„Film ‘Wielebny W.’ to ostatnia część tzw. filmowej trylogii zła Barbeta Schroedera, rozpoczętej w 1974 roku filmem o generale Idi Aminie Dadzie („Idi Amin – autoportret”), a kontynuowanej w 2017 roku portretem kontrowersyjnego prawnika Jacquesa Vergèsa („Adwokat terroru”).
Film nakręcony jeszcze przed eskalacją aktów ludobójstwa na birmańskich muzułmanach Rohingya, przedstawia mało dotąd znany aspekt sytuacji w Birmie. Reżyser obnaża oblicze mnicha, który naucza w duchu islamofobii i poprzez mowę nienawiści podsyca wrogość wobec mniejszości muzułmańskiej zamieszkującej Birmę. Kamera śledzi nie tylko przemówienia mnicha w przemowach publicznych, nagraniach i wypowiedziach w mediach społecznościowych, ale także przygląda mu się z bliska, pozostawiając niepokój. Film jest społecznie bardzo aktualny i przedstawia sytuację w jednym z kluczowych dla Amnesty International regionów. Prezentuje także mechanizmy budowania społecznej wrogości poprzez upowszechnianie mowy nienawiści, z którą AI konsekwentnie walczy”.
Jury w następujący sposób uzasadniło wyróżnienia:
„‘Kobieta w niewoli’ w reżyserii Bernadett Tuza-Ritter przedstawia determinację autorki w obnażeniu problemu współczesnego niewolnictwa oraz wykorzystania kamery jako narzędzia interwencji i realnej społecznej zmiany. Dzięki tej historii dowiadujemy się, jak powszechny, choć skutecznie skrywany jest problem współczesnego niewolnictwa na Węgrzech.
‘Po drugiej stronie drzwi’ Milej Turajlić to intymna historia przedstawiająca życie opozycjonistki i aktywistki, która opowiada o nadziejach i rozczarowaniach w walce o prawa człowieka w Serbii. Dzięki bohaterce poznajemy także historię politycznych i społecznych zmian: od komunizmu, poprzez rządy Miloševića po odradzający się dziś nacjonalizm, który obserwuje z perspektywy zasłużonej działaczki podczas rewolucji przeciw Slobodanowi Miloševićowi” – brzmi uzasadnienie jury.
Nagroda Nos Chopina
Jury w składzie Dorota Masłowska – pisarka, dramaturgistka, Katarzyna Nosowska – piosenkarka, autorka tekstów, Łukasz Ronduda – reżyser, kurator Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Dariusz Wieromiejczyk – dyrektor Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, zadecydowało o przyznaniu nagrody ex aequo dla najlepszego filmu o muzyce i sztuce i 2 000 euro dla każdego z filmów: “Książę i dybuk” (“The Prince and the Dybbuk”), reż. Elwira Niewiera, Piotr Rosołowski, “Love Express. Zaginięcie Waleriana Borowczyka” („Love Express. The Disapperance of Walerian Borowczyk”), reż. Kuba Mikurda. Fundatorem Nagrody Nos Chopina jest Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny.
Jury uzasadniło przyznanie nagrody:
„Wybraliśmy dwa filmy, które (przypadkiem) w jakiś sposób ze sobą korespondują, opowiadając o twórcach osobnych i niejako odrzuconych, którzy szczyt kariery przeżyli poza Polską. Obaj ich bohaterowie to polscy reżyserzy, noszą w sobie tajemnicę, obaj dotarli na szczyt jako polscy emigranci i na nim paradoksalnie doświadczyli niespełnienia. Oba filmy w innowacyjny sposób wykorzystują materiały archiwalne. Mimo tych podobieństw pozostają kompletnie różne.
‘Książę i dybuk’ poetycki, oniryczny i metafizyczny pozostawia nas z tajemnicą. ‘Love Express. Zaginięcie Waleriana Borowczyka’ dyskursywny, sprawnie opowiedziany i zrealizowany, kontekstualny i panoramiczny. Przedstawia nam genealogię rządzącego naszymi czasami przymusu przyjemności. Kłóciliśmy się strasznie. Obydwa filmy nam się bardzo podobały”.
Konkurs „Odcienie wolności” („Shades of Freedom”)
O przyznaniu nagród w Konkursie „Odcienie wolności” zadecydowało jury w składzie: Artur Liebhart – dyrektor Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity i przewodniczący Jury, Dorota Żurkowska-Bytner – SVP Country Manager Discovery Polska, Dariusz Wieromiejczyk – dyrektor Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, Paweł Łoziński – reżyser, operator i producent filmów dokumentalnych, Robert Gliński – reżyser, scenarzysta, producent, wykładowca na Wydziale Reżyserii PWSFTviT w Łodzi. W konkursie zostały przyznane trzy nagrody: Grand Prix Discovery w wysokości 10 000 zł dla filmu „Między Nami”, reż. Maciej Mille, ufundowana przez Discovery Polska, Grand Prix FINA w wysokości 10 000 zł dla filmu „Daniel”, reż. Anastazja Dąbrowska, ufundowana przez Filmoteką Narodową – Instytut Audiowizualny, Nagrodę publiczności Discovery w wysokości 5 000 zł otrzymuje film „Ostatni Junak”, reż. Mikołaj Janik.
„Gatunek dokumentu jest nam szczególnie bliski – to właśnie najwyższej klasy programy dokumentalne leżą u podstaw światowego fenomenu Discovery. Z zaszczytem przyjęliśmy zatem rolę partnera konkursu ODCIENIE WOLNOŚCI, rozgrywanego w ramach tegorocznej edycji Festiwalu. Dzięki temu mogliśmy zapoznać się nie tylko z polskim dokumentem, ale co ważniejsze usłyszeć głos młodego pokolenia polskich twórców. Porozmawiać z nimi o – jakże ważnym w tym jubileuszowym roku temacie – różnych wymiarach wolności” – mówiła Dorota Żurkowska-Bytner, wiceprezes i członek zarządu grupy Discovery.
„W imieniu jury jest mi niezmiernie miło ogłosić zwycięzców dwóch kategorii:
Nagrodę Grand Prix otrzymuje film ‘Między nami’ w reżyserii Macieja Millera. Ujął nas bezkompromisową szczerością i odwagą twórców, a jednocześnie bohaterów filmu oraz poruszył bardzo ważny i bardzo osobisty wątkiem, jakim są wolność, miłość i odpowiedzialność
Nagrodę publiczności otrzymuje natomiast film ‘Ostatni junak’ w reżyserii Mikołaja Janika. Zdobył on trzykrotnie więcej głosów niż konkurencja. Chciałam tylko dodać, że jury podczas obrad w pełni podzieliło uznanie i werdykt publiczności” – mówiła Dorota Żurkowska-Bytner, wiceprezes i członek zarządu grupy Discovery.
„Nagrodę FINA w ramach Konkursu ‘Odcienie wolności’ otrzymuje Anastazja Dąbrowska za film ‘Daniel’ – pełną ciepła opowieść o codziennych marzeniach, zmuszającą do myślenia w kontekście równouprawnienia i wzajemnego szacunku” – uzasadniło werdykt jury.
Nagrodzone filmy będą mogli zobaczyć widzowie 15. Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity – w pięciu miastach Polski od 19 do 25 maja oraz widzowie w 19 dodatkowych miastach Polski 19-20 maja w ramach Weekendu z Festiwalem. Nagrodzone filmy zostaną także wyemitowane na antenie Discovery.
Green Warsaw Award
Nagrodę dla najlepszego filmu o tematyce ekologicznej i 3 000 euro przyznaje jury w składzie Leszek Drogosz – dyrektor Biura Infrastruktury w Urzędzie Miasta Stołecznego Warszawy, Marta Dymek – weganka, blogerka i pisarka kulinarna, Dariusz Gatkowski – ekspert z WWF Polska – przyznaje filmowi „Zjadanie zwierząt” („Eating Animals”) reż. Christopher Quinn. Jury przyznało także wyróżnienie – filmowi „Silas” („Silas”), reż. Anjali Nayar, Hawa Essuman. Fundatorem jest Biuro Infrastruktury Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy.
Jury uzasadniło swój wybór:
„Chcieliśmy wyróżnić film „Silas”, reż. Anjali Nayar i Hawa Essuman, w którym problematyka społeczna i polityczna jest nie mniej ważna niż sprawa ochrony środowiska naturalnego. Odwaga i poświęcenie tytułowego bohatera, prowadzącego organizację pozarządową w Liberii, jego zmagania w celu ratowania pierwotnych lasów deszczowych ze światem korporacji ale też z establishmentem jego ojczystego kraju może dodać otuchy niejednemu NGO-sowi w naszym kraju. Odwagą wykazują się też twórcy filmu, obnażając brudną politykę prezydent Liberii cieszącą się międzynarodowym uznaniem.
Jury konkursu Green Warsaw Award postanowiło przyznać filmowi „Zjadanie Zwierząt” w reżyserii Christophera Quinna, dla którego inspiracją była głośna na Zachodzie książka Jonathana Safrana Foera. Wątki moralne, środowiskowe, społeczne, ekonomiczne i prawne przeplatają się w tym filmie na wiele sposobów, tworząc obraz skłaniający do refleksji. Tytuł filmu brzmi mocno i jednoznacznie, ale jeśli ktoś oczekiwał, że autorzy spróbują narzucić nam określony punkt widzenia, to jest w błędzie. Film pozostawia szerokie pole do własnych ocen i rozważań moralnych.
Świat, który widzimy oczami twórców filmu, nie nastraja optymistycznie. Wydaję się, że człowiek posunął się za daleko w bezmyślnym często dyktowanym chciwością niszczeniu wszystkiego, co nas otacza. Jednak bohaterowie filmu, w wielu przypadkach postaci wymykające się jednoznacznej ocenie, wnoszą swoimi postawami dawkę optymizmu i nadziei. Nie otrzymamy też od autorów gotowej listy rozwiązań, jak naprawić świat. Film podsuwa za to w sposób inteligentny i subtelny garść sugestii, czego unikać i czym kierować się w naszym życiu, co może być dla nas inspiracją do zmiany codziennych zachowań”.
Nagroda Miesięcznika „Zwierciadło” dla Najlepszego Filmu o Tematyce Psychologicznej
Redakcja Miesięcznika „Zwierciadło” przyznała nagrodę w wysokości 1000 euro dla najlepszego filmu o tematyce psychologicznej filmowi „Call Me Tony” („Call Me Tony”) Klaudiusza Chrostowskiego.
Uzasadnienie przyznania nagrody:
„Nagradzamy ‘Call me Tony’ Klaudiusza Chrostowskiego za dojrzałość spojrzenia. To także nagroda za podejście do bohatera. Jednocześnie wnikliwe, ale też nie pozbawione ciepła i sympatii, które udzielają się nam, widzom. Nie sposób nie polubić 19-latka, który wymyślił sobie, że może być jak Tony Montana z „Człowieka z blizną” i ma odwagę, żeby powalczyć o to marzenie”.
Nagroda Akademii Dokumentalnej
Międzypokoleniowe Jury, składające się z uczniów liceów, współpracujących z Akademią Dokumentalną, oraz uczestniczek programu Archipelag Pokoleń: Justyna Cozac, Filip Chołodowski, Elżbieta Golińska, Krystyna Jedlińska, Szymon Klimczewski, Delfina Kotlińska, Julia Kuryłek, Olimpia Pokora, Dorota Rożek, Alina Rudnicka, Kacper Senkowski, Grażyna Słomka, Aneta Zdziech, przyznaje nagrodę filmowi „A w oddali ujadały psy” („The Distant Barking of Dogs”), reż. Simon Lereng Wilmont. Wyróżnienie otrzymuje film „Dziecko ciszy” („Deaf Child”), reż. Alex de Ronde.
Międzypokoleniowe jury, w skład którego wchodzą zarówno seniorzy jak i uczniowie, tak uzasadnia swój wybór:
„Na wstępie dziękujemy selekcjonerom Festiwalu za interesujący wybór filmów na wysokim poziomie. Jury Akademii Dokumentalnej stanęło przed naprawdę trudnym zadaniem. Nagroda Akademii Dokumentalnej 15. Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity przypadła reżyserowi duńskiemu Simonowi Lerengowi Wilmontowi i jego filmowi „A w oddali ujadały psy” (‘The Distant Barking of Dogs’) za opowiedzianą szeptem codzienność przedwczesnego dojrzewania dzieci w strefie działań wojennych. Nakręcony przez reżysera obraz, dzięki konsekwencji obserwacyjnego podejścia do dzieci i dorosłych, jest imponująco blisko bohaterów, zaskakując poezją ujęć mrocznych obrazów wojny. Nie zapominajmy o wojnie na Ukrainie!
Jury Akademii Dokumentalnej przyznało również wyróżnienie filmowi ‘Dziecko ciszy’ (‘Deaf Child’) Alexa de Ronde za magiczne i zabawne dopuszczenie nas do ciszy ludzi niesłyszących i pokazanie, że nie trzeba słyszeć, żeby słuchać!”
Nagroda Miesięcznika „Focus” dla Największej Osobowości Festiwalu
Redakcja Miesięcznika „Focus” przyznała Nagrodę dla Największej Osobowości Festiwalu filmowi „Wielka architektura” („Big Time”), reż. Kaspar Astrup Schröder.
„Bjarke Ingels potrafi się w wyjątkowy sposób łączyć pozornie sprzeczne wartości: piękno i praktyczność, ekologię i ekonomię. Jego ekscentryczne w formie, często monumentalne projekty pozostają bliskie człowiekowi. Taki sposób myślenia to bardzo rzadka umiejętność. Warto ją docenić. Cieszę się, że możemy to zrobić przy okazji Festiwalu” – mówi Piotr Kościelniak, redaktor naczelny magazynu „Focus”, uzasadniając przyznanie nagrody.
To jednak nie wszystkie nagrody przyznawane w ramach warszawskiej edycji 15. Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity. Poznamy jeszcze werdykt, który wyda publiczność, przyznając Nagrodę Dokumentalnej Warszawy w kwocie 2000 euro. Fundatorem nagrody jest Urząd Miasta Stołecznego Warszawy. Widzowie przyznają także nagrodę VRsawa i kwotę 1000 euro– po raz pierwszy przyznawaną dla filmów VR (Virtual Reality). Fundatorem nagrody VRsawa jest także Urząd Miasta Stołecznego Warszawy.
Zwycięzcy 15. Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity
Grand Prix Dolnego Śląska – Nagroda Marszałka Województwa Dolnośląskiego w wysokości 3000 euro
Zwycięzca:
“Jutro albo pojutrze” (“Minding the Gap”), reż. Bing Liu
Wyróżnienie:
„Eldorado” („Eldorado”), reż. Markus Imhoof
Konkurs Główny 15. Festiwalu Millennium Docs Against Gravity o Grand Prix – Nagrodę Banku Millennium i 8 000 euro. Fundatorami są Bank Millennium
Zwycięzca:
“Jutro albo pojutrze” (“Minding the Gap”), reż. Bing Liu
Nagroda Fiction/Non-Fiction dla najlepszego filmu z pogranicza filmu dokumentalnego i fabuły i 2 000 euro
Zwycięzca:
„Ostatnie dni lata” („Before Summer Ends”), reż. Maryam Goormaghtigh
Nagroda Amnesty International dla najlepszego filmu opowiadającego o prawach człowieka i 3 000 euro. Amnesty International współfinansuje nagrodę.
Zwycięzca:
“Wielebny W.” (“The Venerable W.”), reż. Barbet Schroeder
Wyróżnienia:
“Po drugiej stronie drzwi” (“The Other Side of Everything”), reż. Mila Turajlic
„Kobieta w niewoli” („A Woman Captured”), reż. Bernadett Tuza-Ritter
Nagroda Nos Chopina dla najlepszego filmu o muzyce i sztuce i 2 000 euro. Fundatorem jest Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny.
Nagroda Ex aequo po 2000 euro:
“Książę i dybuk” (“The Prince and the Dybbuk”), reż. Elwira Niewiera, Piotr Rosołowski
“Love Express. Zaginięcie Waleriana Borowczyka” („Love Express. The Dissapperance of Walerian Borowczyk”), reż. Kuba Mikurda
Konkurs „Odcienie wolności” („Shades of Freedom”). W konkursie są przyznawane trzy nagrody: Grand Prix Discovery w wysokości 10 000 zł, ufundowana przez Discovery Polska, Grand Prix FINA w wysokości 10 000 zł, ufundowana przez Filmoteką Narodową – Instytut Audiowizualny, Nagroda publiczności 5 000 zł.
Grand Prix Discovery:
„Między Nami”, reż. Maciej Miller
Grand Prix FINA
„Daniel”, reż. Anastazja Dąbrowska
Nagroda publiczności:
„Ostatni Junak”, reż. Mikołaj Janik
Nagroda Green Warsaw Award dla najlepszego filmu o tematyce ekologicznej i 3 000 euro. Fundatorem jest Biuro Infrastruktury Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy
Zwycięzca:
„Zjadanie zwierząt” („Eating Animals”) reż. Christopher Quinn
Wyróżnienie:
„Silas” („Silas”), reż. Anjali Nayar, Hawa Essuman
Nagroda Miesięcznika „Zwierciadło” dla Najlepszego Filmu o Tematyce Psychologicznej i 1000 euro
Zwycięzca:
„Call Me Tony” („Call Me Tony”), reż. Klaudiusz Chrostowski
Nagroda Miesięcznika „Focus” dla Największej Osobowości Festiwalu
Zwycięzca:
„Wielka architektura” („Big Time”), reż. Kaspar Astrup Schröder
Nagroda Akademii Dokumentalnej
Międzypokoleniowe jury, składające się z uczniów liceów współpracujących z Akademią Dokumentalną, oraz uczestniczek programu Archipelag Pokoleń, przyznało nagrodę Akademii Dokumentalnej.
Zwycięzca:
„A w oddali ujadały psy” („The Distant Barking of Dogs”), reż. Simon Lereng Wilmont
Wyróżnienie:
„Dziecko ciszy” („Deaf Child”), reż. Alex de Ronde
